Đồng bào các dân tộc thiểu số ở tỉnh Quảng Bình sinh sống ở 106 thôn, bản thuộc 17 xã miền núi, vùng cao của các huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa, Bố Trạch, Quảng Ninh và Lệ Thủy. Với đặc thù cư trú ở trên địa hình núi đồi, cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn, thói quen sản xuất nhỏ lẻ nên đời sống gặp nhiều khó khăn... Để giúp đồng bào vươn lên xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế thời gian qua Mặt trận các cấp ở tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, vận động đồng bào dân tộc thiểu số đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế. Với phương châm "Đi từng ngõ, gõ từng nhà", "Nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin" nên việc tuyên truyền các chính sách của Đảng, chủ trương của Nhà nước đạt hiệu quả cao. Từ 2014 đến nay, Mặt trận các cấp đã chủ trì và phối hợp tổ chức 40 lớp tập huấn cho hơn 2.100 đối tượng là cán bộ Mặt trận các cấp làm công tác dân tộc, 413 cuộc tuyên truyền về tư tưởng đại đoạn kết dân tộc, các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước về dân tộc, về các phong trào, các cuộc vận động trong đồng bào dân tộc thiểu số thu hút được 32.422 lượt người tham gia.

Đồng chí Trần Công Thuật, PBT, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh - Đồng chí Phạm Thị Hân, UVTV Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh tặng quà cho đồng bào xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa

   Bằng việc tuyên truyền "Cầm tay chỉ việc" đã từng bước làm thay đổi nhận thức của đồng bào. Từ tập quán canh tác lạc hậu “phát, đốt, cốt, trỉa”, sản xuất “tự cung, tự cấp” đến nay đồng bào dân tộc thiểu số đã biết thâm canh tăng vụ, kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm với cải tạo vườn đồi, vườn rừng, tạo ra các mô hình phát triển kinh tế tổng hợp, đa dạng. Đến nay trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn toàn tỉnh có hơn 290 ha sản xuất 2 vụ lúa nước/năm với sản lượng bình quân đạt 40 tạ/ha; nhiều hộ đã biết cải tạo vườn đồi, trồng rừng kinh tế kết hợp với chăn nuôi gia súc, gia cầm tạo thành các mô hình kinh tế trang trại tổng hợp; chăn nuôi có bước phát triển, đàn gia súc hiện có hơn 22.000 con, tăng 1,4 lần, đàn gia cầm có trên 45.000 con, tăng 1,6 lần so với năm 2012. Từ năm 2014 đến năm 2019, số hộ làm ăn khá, giỏi trong đồng bào dân tộc thiểu số tăng khá nhanh. Hiện nay toàn tỉnh có hơn 700 hộ làm ăn khá, giỏi (tăng hơn 9,2 lần so với năm 2012), trong đó có trên 500 hộ cho thu nhập 30 triệu/năm trở lên, gần 200 hộ có thu nhập 70 triệu đồng/năm trở lên. Tiêu biểu, như: Ông Hồ Văn Pan, bản Cây Bông, xã Kim Thủy (huyện Lệ Thủy); Ông Hồ Viên, Bản Cà Xen, xã Thanh Hóa (huyện Tuyên Hóa); Ông Đinh Hợp, người Ma Coong xã Thượng Trạch (huyện Bố Trạch); Ông Hồ Soa ở bản Khe Dây, xã Trường Xuân; ông Trần Văn Phúc ở bản Khe Cát xã Trường Sơn (huyện Quảng Ninh); Ông Hồ Khanh, bản La Trọng 1, xã Dân Hóa (huyện Minh Hóa)… Từ 2014 đến nay, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh phối hợp với Ban Vận động Quỹ "Vì người nghèo tỉnh", Ban Cứu trợ các cấp đã hỗ trợ xây dựng 1.015 căn nhà Đại đoàn kết, nhà tình thương cho đồng bào dân tộc thiểu số với số tiền trên 31,5 tỷ đồng, trong đó trọng điểm là hỗ trợ xây dựng 146 nhà ở cho hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số bị thiệt hại do thiên tai tại 07 xã (Lâm Hóa, Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa; Tân Trạch, Thượng Trạch, huyện Bố Trạch; Trọng Hóa, Dân Hóa, huyện Minh Hóa, Trường Sơn, huyện Quảng Ninh; Lâm Thủy, huyện Lệ Thủy), xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa, với số tiền gần 13,5 tỷ đồng; hỗ trợ 5.331 hộ nghèo đồng bào dân tộc về phân bón, giống cây trồng, vật nuôi, máy móc thiết bị với số tiền 40 tỷ đồng, đặc biệt, tháng 9/2017 Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã triển khai Đề án 85/ĐA-BTT về hỗ trợ bò giống sinh sản cho hộ nghèo bị thiệt hại do lũ lụt 2016 và vùng thường xuyên bị thiên tai để phát triển sản xuất, giảm nghèo bền vững với 2.050 con bò lai sinh sản, trị giá 30,75 tỷ đồng (trong đó đồng bào dân tộc thiểu số 500 con). Hỗ trợ xây dựng, tu sữa công trình thiết yếu phục vụ cộng đồng nghèo, mua sắm trang thiết bị sinh hoạt văn hóa ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh với số tiền 720 triệu đồng. Hằng năm, trong dịp kỷ niệm ngày truyền thống MTTQ Việt Nam, Lễ Quốc khánh 2/9 và Ngày Hội đại đoàn kết toàn dân tộc, nhiều khu dân cư, hộ gia đình đồng bào DTTS được các cấp, các ngành biểu dương, khen thưởng, tặng quà; từ năm 2014 đến nay, Mặt trận các cấp trong tỉnh đã phối hợp thăm, tặng quà nhân dịp lễ, tết cho khoảng 17.347 hộ đồng bào dân tộc, với trị giá khoảng 5,2 tỷ đồng. Để khuyến khích phong trào học tập ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Mặt trận các cấp đã hỗ trợ cho hơn 1.400 học sinh nghèo vượt khó, học giỏi, học sinh có hoàn cảnh khó khăn với số tiền gần 2,5 tỷ đồng ...

    Công tác xây dựng mô hình, điển hình trong đồng bào dân tộc trên các lĩnh vực luôn được Mặt trận các cấp chú trọng, nhất là mô hình điểm về cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Giai đoạn 2014 đến nay, Mặt trận các cấp đã phối hợp xây dựng 21 mô hình điểm "Tổ tự quản an ninh trật tự khu vực biên giới", "Khu dân cư đoàn kết xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc", mô hình điểm thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, mô hình về "Giảm nghèo bền vững tại KDC đồng bào dân tộc thiểu số". Đặc biệt, để thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” đạt hiệu quả ở vùng đồng bào dân tộc, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã xây dựng mô hình điểm tại bản Khe Khế (xã Kim Thủy, huyện Lệ Thủy), cùng với chính quyền địa phương, Mặt trận tỉnh đã hỗ trợ bản xây dựng 2 đoạn đường bê tông, 35 giếng nước sạch; 16 công trình vệ sinh; đồng thời hỗ trợ 5 con bò trị giá 75 triệu đồng cho 5 hộ nghèo để phát triển sản xuất. Đến nay, bản Khe Khế đã có điện chiếu sáng, đồng bào đã biết trồng lúa nước để đảm bảo lương thực nên không còn hộ đói, cuộc sống của người dân ở bản Khe Khế đã có nhiều đổi thay. Qua triển khai thực hiện các phong trào đã xuất hiện nhiều điển hình tiêu biểu tình nguyện hiến đất, hiến tài sản như: ông Hồ Soa ở bản Khe Ngang (xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh) hiến 729 m2 đất để làm nhà sinh hoạt cộng đồng cho bà con trong bản. Ông Hồ Việt ở bản Khe Ngang (xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh) hiến hơn 400 m2 đất để làm nhà văn hoá của bản.

    Công tác vận động đồng bào giữ gìn, bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống về văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, bài trừ các tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, các hủ tục lạc hậu được Mặt trận các cấp phối hợp chú trọng thực hiện. Việc tuyên truyền, vận động người tiêu biểu, có uy tín tham gia và giữ vai trò nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động bà con bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, truyền dạy nghề truyền thống, như: dệt thổ cẩm, chế biến lâm sản; truyền dạy các điệu hát, kéo co, đẩy gậy…. được chú trọng. Hiện nay trên địa bàn toàn tỉnh có đồng bào dân tộc sinh sống còn gìn giữ được 07 Lễ hội truyền thống: Lễ hội Đập trống của người Ma Coong ở xã Thượng Trạch (Bố Trạch); Lễ hội Lấp lỗ của đồng bào Vân Kiều (Lệ Thuỷ, huyện Quảng Ninh); Lễ hội rằm tháng 3 (Minh Hóa); Lễ hội Đám chay; lễ hội Buộc táy; lễ hội mừng lúa mới; Lễ hội Cúng làng. Những tập tục lạc hậu ngày càng được đẩy lùi, xóa bỏ. Hiện nay, 64/64 xã miền núi, vùng cao DTTS có nhà văn hoá xã, có 100% thôn bản có nhà sinh hoạt cộng đồng. Đã có 22 bản đạt danh hiệu “Bản văn hoá”, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao được duy trì, tổ chức thường xuyên.

    Công tác giám sát, khảo sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được Mặt trận các cấp trong tỉnh quan tâm triển khai thực hiện. Từ 2014 đến nay, Ủy ban MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh đã tiến hành giám sát, khảo sát 18 cuộc. Nội dung tập trung vào các lĩnh vực: việc bình xét hộ nghèo và công tác giảm nghèo; Đề án phát triển kinh tế, xã hội giai đoạn 2016 - 2020; công tác vận động, quản lý và sử dụng Quỹ vì người nghèo và công tác cứu trợ; công tác giao đất, giao rừng cho đồng bào dân tộc; việc cấp kinh phí cho Ban công tác Mặt trận, Ban TTND, Ban GSĐTCĐ ở cơ sở (Mặt trận tỉnh giám sát 03 cuộc, phối hợp với Hội đồng Tư vấn văn hóa xã hội tổ chức khảo sát 03 cuộc; Mặt trận cấp huyện giám sát 20 cuộc). Thông qua giám sát, khảo sát những hạn chế, sai sót được uốn nắn, chấn chỉnh kịp thời, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đảm bảo công bằng, an sinh xã hội. Mặt trận các cấp đã tích cực vận động phát huy tích cực vai trò Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư, vai trò già làng, trưởng bản, người tiêu biểu có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số nhằm phát triền kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng hệ thống chính trị ở các bản, làng ngày càng vững mạnh…

   Với trách nhiệm của mình, bằng những việc làm thiết thực, cụ thể, Mặt trận các cấp trong tỉnh đã góp phần giúp đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh vươn lên xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, đến nay ý thức của đồng bào có nhiều thay đổi, nhiều địa phương vùng đồng bào dân tộc đã trở thành điểm sáng trong phong trào xây dựng bản, làng phát triển, thực hiện hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước./.

( Văn Minh- MT tỉnh)
.