Đoàn giám sát do đồng chí Trương Văn Hởi, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh làm trưởng đoàn, tham gia có đại diện Ban DC-PL cơ quan Ủy ban Mặt trận tỉnh; Ban kinh tế - Ngân sách, HĐND tỉnh; Sở Tài chính và Hội Luật gia tỉnh. Đoàn giám sát Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tiến hành giám sát tại 06 huyện, thị xã, thành phố có dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông đi qua địa phận và 04 Sở, ngành liên quan.

   Qua giám sát tại các địa phương, đơn vị cho thấy: Cấp uỷ, chính quyền, Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện, cấp xã các địa phương đã phát huy tinh thần trách nhiệm cao, tích cực, quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ theo thẩm quyền, nỗ lực đảm bảo tiến độ của Dự án. Việc thực hiện các chính sách, quy định pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân bị tác động bởi Dự án được triển khai kịp thời, công khai, minh bạch, đúng quy định, đảm bảo kế hoạch (Đến nay, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã thực hiện chi trả, giải phóng mặt bằng đạt được khoảng 72% diện tích toàn tuyến). Các hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng cơ bản đồng thuận với chủ trương, chính sách bồi thương, hỗ trợ, tái định cư.

Giám sát tại xã Cự Nẫm

    Tuy nhiên, hiện nay các đơn vị, địa phương vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác giải phóng mặt bằng. Nhiều hộ gia đình, cá nhân kiến nghị giá bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi thấp hơn so với giá thị trường, một số hộ gia đình chưa đồng ý nhận tiền bồi thường, gây khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng. Những trường hợp bị thu hồi đất vườn có diện tích lớn hơn 1000m2 (5 lần hạn mức giao đất ở) chỉ được hỗ trợ về việc làm, không được hỗ trợ bằng tiền với mức hỗ trợ bằng 50% giá đất của thửa đất như phần diện tích dưới 1000m2 là chưa phù hơp, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân có diện tích đất vườn bị thu hồi lớn hơn 1000m2, so với những người có diện tích bị thu hồi đất ít hơn 5 lần hạn mức (dưới 1000 m2). Giá hỗ trợ về di dời và xây dựng lăng mộ hiện nay chưa phù hợp với giá trong thực tế, khó khăn cho các hộ gia đình khi thực hiện việc di dời mồ mả. Giá một số cây, tài sản nhà ở chưa có trong danh mục giá bồi thường, hỗ trợ, như: nhà ở 1 tầng kiểu biệt thự; cây Hong…Điều này tạo khó khăn trong việc áp giá bồi thường, hỗ trợ. Người dân có tài sản bị thu hồi không chấp thuận việc quy đổi sang các nhóm, loại cây, nhà tương đương. Quá trình tuyên truyền, giải thích, vận động khó khăn, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng của các địa phương. Sự chênh lệch giá giữa đất vườn trồng cây lâu năm và đất trồng cây lâm nghiệp khá cao (35.000đ và 8.000đ/m2) dẫn đến sự không đồng tình của một số hộ dân bị thu hồi khi hai xã sát cạnh nhau nhưng nhận được mức bồi thường, hỗ trợ khác nhau.

Đoàn làm viêc với UBND thị xã Ba Đồn

  Qua giám sát cho thấy việc xây dựng các khu tái định cư đang chậm về tiến độ vì phải theo quy trình các bước của Luật Đầu tư công. Đến nay chưa có địa phương nào triển khai xây dựng được khu tái định cư trước khi giải phóng mặt bằng. Điều này ảnh hưởng đến tâm lý của người dân bị thu hồi đất và nhà ở, cũng như tiến độ giải phóng mặt bằng của các địa phương. Việc xây dựng khu nghĩa trang ở một số địa phương cũng đang gặp khó khăn về tiến độ thẩm định, lập dự án đầu tư. Việc di dời một số ngôi mộ gặp khó khăn do chưa cải táng sau 3 năm, mộ mới cải táng, cần thời gian để tuyên truyền, vận động gia đình thực hiện.

   Kết luận các buổi làm việc đồng chí Trương Văn Hởi, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã ghi nhận và đánh giá cao việc triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác giải phóng mặt bằng của các đơn vị, địa phương. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo được cấp uỷ, chính quyền triển khai kịp thời, Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện, cấp xã đã phát huy tinh thần trách nhiệm cao, tích cực, quyết tâm, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân để tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ theo thẩm quyền, nỗ lực đảm bảo tiến độ của Dự án. Bên cạnh đó, đồng chí cũng đề nghị các đơn vị, địa phương tiếp tục nắm bắt tình hình, tâm tư nguyện vọng của Nhân dân; tích cực công tác tuyên truyền, vận động các hộ gia đình bị ảnh hưởng của dự án đồng thuận và chấp hành đúng chủ trương, quy định của pháp luật. Tăng cương công tác kiểm tra, theo dõi quá trình thực hiện xây dựng công trình dự án của các chủ đầu tư để kiến nghị, đề xuất kịp thời, góp phần giải quyết thuận lợi cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng, đồng thời cũng đảm bảo đúng tiến độ chung của dự án.

Trọng Tiến – Mặt trận tỉnh